Najnowsze doniesienia naukowe dotyczÄ…ce choroby Wilsona

29.12.2022

NAJNOWSZE REKOMENDACJE AASLD LECZENIA CHOROBY WILSONA

O skutecznej walce z miedziÄ…


W listopadzie br. w Waszyngtonie odbyĹ‚ siÄ™ jeden z najwaĹĽniejszych kongresĂłw medycznych poĹ›wiÄ™conych chorobom wÄ…troby The Liver Meeting AASLD (AASLD - The American Association for the Study of Liver Diseases). To kilkudniowe spotkanie zgromadziĹ‚o zarĂłwno klinicystĂłw, jak i naukowcĂłw z caĹ‚ego Ĺ›wiata w celu wymiany informacji na temat najnowszych badaĹ„, przedstawienia nowych osiÄ…gnięć w leczeniu i transplantacji wÄ…troby. Spektrum omawianych tematĂłw obejmowaĹ‚o zarĂłwno najczęściej wystÄ™pujÄ…ce schorzenia wÄ…troby, jak i te rzadko spotykane, m.in. chorobÄ™ Wilsona- rzadkÄ… chorobÄ™, na ktĂłrÄ… zapadalność na Ĺ›wiecie wynosi 1 na 30 000 osĂłb.

Choroba Wilsona jest genetycznie uwarunkowanym, dziedziczonym zaburzeniem metabolizmu miedzi. WywoĹ‚ana jest mutacjami w genie ATP7B kodujÄ…cym enzym odpowiedzialny za transport miedzi do żółci. Defekt wywoĹ‚any chorobÄ… Wilsona prowadzi do toksycznego gromadzenia miedzi w wÄ…trobie, oĹ›rodkowym ukĹ‚adzie nerwowym, rogĂłwce i innych narzÄ…dach. MoĹĽe to prowadzić do powaĹĽnych chorĂłb hepatologicznych takich jak zapalenie, marskość lub niewydolność wÄ…troby, objawĂłw neurologicznych takich jak zaburzenia ruchowe, sztywność mięśni, niekontrolowane drĹĽenie, zaburzenia mowy, jak rĂłwnieĹĽ zmian psychicznych – zmiany osobowoĹ›ci, depresji, draĹĽliwość czy choroby afektywnej dwubiegunowej.

Leczenie choroby Wilsona polega na wspomaganiu wydalania miedzi z organizmu (tzw. lekami chelatujÄ…cymi – d-penicylaminÄ… lub trientynÄ…) lub na ograniczaniu wchĹ‚aniania miedzi z przewodu pokarmowego (preparatem zawierajÄ…cym cynk). W zaleĹĽnoĹ›ci od zaawansowania choroby i wystÄ™pujÄ…cych objawĂłw lekarz dobiera odpowiedniÄ… terapiÄ™. Efekty leczenia w duĹĽym stopniu zaleĹĽÄ… od tego czy pacjent przestrzega zaleceĹ„ lekarza. W Polsce sÄ… dostÄ™pne leki refundowane: d-penicylaminatrientyna (trientyna refundowana w ramach programu lekowego) oraz nierefundowany cynk (siarczan cynku).

Przed kongresem, AASLD udostÄ™pniĹ‚o najnowsze wytyczne diagnostyczne i terapeutyczne dla tej choroby (https://doi.org/10.1002/hep.32805). Nie dziaĹ‚a To bardzo waĹĽna informacja dla lekarzy i ich pacjentĂłw dotkniÄ™tych chorobÄ… Wilsona, poniewaĹĽ wskazĂłwki dotyczÄ…ce diagnostyki i postÄ™powania w tym schorzeniu oparto o dowody naukowe. Autorzy tych wytycznych podkreĹ›lajÄ…, ĹĽe nie sÄ… to sztywne zalecenia, ale wskazĂłwki oparte na danych z badaĹ„ klinicznych i piĹ›miennictwa medycznego. Za kluczowe uznaje siÄ™ moĹĽliwoĹ›ci dostosowania wskazĂłwek klinicznych do potrzeb poszczegĂłlnych pacjentĂłw, co daje moĹĽliwość indywidualizacji leczenia.

AmerykaĹ„scy lekarze zajmujÄ…cy siÄ™ chorobÄ… Wilsona majÄ… do dyspozycji podobne narzÄ™dzia diagnostyczne i leki, jak specjaliĹ›ci w Europie, Różnica polega przede wszystkim na moĹĽliwoĹ›ciach stosowania tych lekĂłw, co wynika z odmiennych wskazaĹ„ refundacyjnych. PrzykĹ‚adowo w USA trientyna moĹĽe być lekiem pierwszego rzutu na rĂłwni z dpenicylaminÄ… – poniewaĹĽ oba leki majÄ… wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci chelatujÄ…ce. Co ciekawe rekomendowane w USA metody diagnostyczne oraz zalecane terapie sÄ… dostÄ™pne takĹĽe w Polsce, z zastrzeĹĽeniem, ĹĽe w Polsce leki mogÄ… mieć inne wskazania zgodne z rejestracjÄ… Europejskiej Agencji LekĂłw.

Wiele miejsca poĹ›wiÄ™cono monitorowaniu leczenia i ocenie jego skutecznoĹ›ci, w zaleĹĽnoĹ›ci od stosowanej terapii i współpracy pacjenta. Ta cenna wiedza wydaje siÄ™ być szczegĂłlnie pomocna, poniewaĹĽ powszechnie wiadomo, ĹĽe nawet 40% pacjentĂłw nie stosuje siÄ™ do zaleceĹ„ lekarzy, przerywajÄ… leczenie, naraĹĽajÄ…c siÄ™ na powaĹĽne, a nawet Ĺ›miertelne konsekwencje.

Postawienie trafnej diagnozy i wybĂłr odpowiednich metod leczenia pacjentĂłw z przewlekĹ‚ymi chorobami wÄ…troby pozostaje wyzwaniem dla lekarzy, a oparcie dziaĹ‚aĹ„ na najnowszych doniesieniach, bazujÄ…cych na dowodach naukowych moĹĽe pozytywnie wpĹ‚ynąć na ich decyzje oraz istotnie poprawić efekty terapeutyczne. AmerykaĹ„skie zalecenia mogÄ… wyznaczać kierunek nie tylko diagnostyczny, ale i terapeutyczny na przyszĹ‚ość. W najbliĹĽszym czasie moĹĽna rĂłwnieĹĽ oczekiwać aktualizacji wytycznych Europejskiego Stowarzyszenia BadaĹ„ nad WÄ…trobÄ… (European Association for the Study of the Liver).

Jak podkreĹ›la prof. dr hab. n. med. Marek Hartleb, kierownik Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii ĹšlÄ…skiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, prezes Polskiego Towarzystwa Gastroenterlogii - Choroba Wilsona bywa diagnostycznym dylematem, stÄ…d opóźnienia w jej wykrywaniu determinujÄ…ce gorsze wyniki leczenia sÄ… istotnym ptroblemem. ChorobÄ™ Wilsona moĹĽna Ĺ‚atwo zakwalifikować bĹ‚Ä™dnie do metabolicznego stĹ‚uszczenia wÄ…troby, dotyczÄ…cego ÂĽ naszego spoĹ‚eczeĹ„stwa. Ponadto ostatnie lata wskazujÄ…, ĹĽe prawidĹ‚owe stężenie osoczowe ceruloplazminy i dojrzaĹ‚y wiek pacjenta nie mogÄ… być kryteriami wykluczajÄ…cymi tÄ™ chorobÄ™. Ze wzglÄ™du na caĹ‚Ä… gamÄ™ objawĂłw neurologiczno-psychiatrycznych i skĹ‚onność do niedokrwistoĹ›ci hemolitycznych Ĺ›wiadomość choroby Wilsona musi wykraczać daleko poza specjalistĂłw zajmujÄ…cych siÄ™ schorzeniami wÄ…troby .

 

Źródło:

AASLD The Liver Meeting 4-8 Nov 2022

https://doi.org/10.1002/hep.32805

 

 

28 kwietnia 2023 r

Stowarzyszenie ChorĂłb Wilsona (WDA) z rozczarowaniem informuje, ĹĽe firma Alexion, firma AstraZeneca Rare Disease, postanowiĹ‚a zakoĹ„czyć swĂłj program ALXN1840. Firma Alexion prowadziĹ‚a rygorystyczne badania naukowe, starajÄ…c siÄ™ opracować nowÄ… terapiÄ™ dla pacjentĂłw z chorobÄ… Wilsona (ChW). Niestety, dodatkowe badania przeprowadzone w celu potwierdzenia mechanizmu dziaĹ‚ania ALXN1840 nie osiÄ…gnęły swoich punktĂłw koĹ„cowych i nie widzÄ… drogi do uzyskania zgody Agencji ds. Ĺ»ywnoĹ›ci i LekĂłw (FDA) lub Europejskiej Agencji LekĂłw (EMA).

„ChcielibyĹ›my podziÄ™kować za ogromny wkĹ‚ad rodzin, ktĂłre wzięły udziaĹ‚ w tych badaniach, a takĹĽe szerszej spoĹ‚ecznoĹ›ci WD za ich współpracÄ™. Bez takiego poĹ›wiÄ™cenia postÄ™py w znaczÄ…cych badaniach nie byĹ‚yby moĹĽliwe” — powiedziaĹ‚a Wendy Erler, wiceprezes ds. doĹ›wiadczeĹ„ pacjentĂłw w firmie Alexion. â€žZdajemy sobie sprawÄ™, ĹĽe jest to strasznie rozczarowujÄ…ca wiadomość dla caĹ‚ej spoĹ‚ecznoĹ›ci WD i nie jest to wynik, na jaki liczyliĹ›my”.

Firma Alexion powiadomiĹ‚a wszystkich badaczy prowadzÄ…cych badania kliniczne o decyzji i przekazaĹ‚a wskazĂłwki dotyczÄ…ce dalszych krokĂłw. Po odstawieniu ALXN1840 lekarz prowadzÄ…cy omĂłwi z kaĹĽdym pacjentem dalszy plan leczenia, w tym przejĹ›cie na leki o odpowiednim standardzie. Zmiana leku bÄ™dzie dostosowana indywidualnie do kaĹĽdego pacjenta na podstawie oceny klinicznej lekarza prowadzÄ…cego.

„Wiemy, ĹĽe wielu oprĂłcz nas samych bÄ™dzie rozczarowanych tym rozwojem sytuacji i szybkoĹ›ciÄ… ogĹ‚oszenia” — powiedziaĹ‚ dr Michael Schilsky, badacz badania, Yale School and Medicine oraz przewodniczÄ…cy Medycznego Komitetu Doradczego WDA. â€žProszÄ™ zapewnić, ĹĽe doĹ‚oĹĽymy wszelkich staraĹ„, aby zapewnić kaĹĽdemu pacjentowi odpowiedniÄ… opiekÄ™ w tym okresie przejĹ›ciowym”.

ChociaĹĽ efekt koĹ„cowy moĹĽe być rozczarowujÄ…cy, jest powĂłd do nadziei. Dane medyczne zebrane z tych badaĹ„ mogÄ… być ogĂłlnie pomocne w lepszym zrozumieniu ChW i metabolizmu miedzi. PogĹ‚Ä™biĹ‚o to rĂłwnieĹĽ zrozumienie wyzwaĹ„ zwiÄ…zanych z prowadzeniem badaĹ„ klinicznych dla firmy WD.

„W naszej opinii wielu pacjentĂłw odniosĹ‚o korzyĹ›ci z badanego leczenia” — powiedziaĹ‚ dr Schilsky — „i być moĹĽe jest to nasze najwiÄ™ksze rozczarowanie, ĹĽe nie udaĹ‚o nam siÄ™ bezpiecznie ominąć przeszkĂłd regulacyjnych”.

WDA pragnie podziÄ™kować badaczom badaĹ„ klinicznych i pacjentom, ktĂłrzy brali udziaĹ‚ w badaniach ALXN1840, za poĹ›wiÄ™cony czas i wysiĹ‚ek, ktĂłry przyczynili siÄ™ do lepszego zrozumienia tej rzadkiej, genetycznej choroby wÄ…troby. PostÄ™py w leczeniu i lepsza opieka w WD nie mogÄ… być dokonane bez oddanych lekarzy i pacjentĂłw-wolontariuszy oraz zaangaĹĽowania, ktĂłre jest potrzebne, aby nowe prĂłby terapii zakoĹ„czyĹ‚y siÄ™ sukcesem.

  • Cuvrior â„˘ jest teraz dostÄ™pny w USA do leczenia dorosĹ‚ych pacjentĂłw ze stabilnÄ… chorobÄ… Wilsona, ktĂłrzy nie majÄ… miedzi i tolerujÄ… penicylaminÄ™

— Podawanie doustne zapewnia elastyczność dawkowania i przenoĹ›ność

ParyĹĽ, Francja, 20 kwietnia 2023 r . â€“ Orphalan SA („Orphalan” lub „Firma”), miÄ™dzynarodowa firma zajmujÄ…ca siÄ™ opracowywaniem i komercjalizacjÄ… lekĂłw sierocych, ogĹ‚asza dziĹ› wprowadzenie na rynek amerykaĹ„ski Cuvrior™, nowego tetrachlorowodorku trientyny (TETA- 4HCl). Cuvrior™ jest teraz dostÄ™pny do leczenia dorosĹ‚ych pacjentĂłw ze stabilnÄ… chorobÄ… Wilsona, ktĂłrzy nie majÄ… miedzi i tolerujÄ… D-penicylaminÄ™.

Cuvrior™ zostaĹ‚ zatwierdzony przez AmerykaĹ„skÄ… AgencjÄ™ ds. Ĺ»ywnoĹ›ci i LekĂłw (FDA) i otrzymaĹ‚ w kwietniu 2022 r. wyĹ‚Ä…czność leku sierocego (ODE) dla tej grupy pacjentĂłw. Lekarze mogÄ… teraz omawiać dostÄ™pność Cuvrior™ jako opcji leczenia ze swoimi pacjentami i uzyskać dostÄ™p do waĹĽnych informacji na temat przepisywania Cuvrior™.

W porĂłwnaniu ze standardowÄ… opiekÄ…, Cuvrior™ uĹ‚atwia precyzyjne dawkowanie, dostarczajÄ…c maĹ‚Ä…, podzielonÄ… tabletkÄ™ w blistrze. Ponadto jego stabilność w temperaturze pokojowej eliminuje potrzebÄ™ chĹ‚odzenia, co czyni go bardziej praktycznym rozwiÄ…zaniem dla pacjentĂłw prowadzÄ…cych aktywny tryb ĹĽycia.

Choroba Wilsona jest rzadkim dziedzicznym zaburzeniem transportu miedzi, dotykajÄ…cym gĹ‚Ăłwnie wÄ…trobÄ™ i mĂłzg. Od 2019 roku firma Orphalan wprowadziĹ‚a na rynek europejski produkt w postaci tetrachlorowodorku trientyny pod nazwÄ… Cuprior® i okoĹ‚o 1000 pacjentĂłw z chorobÄ… Wilsona otrzymaĹ‚o leczenie, z pozytywnym wynikiem w zakresie bezpieczeĹ„stwa i skutecznoĹ›ci.

Cuvrior™ zostaĹ‚ zatwierdzony przez FDA na podstawie danych z badania fazy III CHELATE firmy, pierwszego prospektywnego randomizowanego badania porĂłwnujÄ…cego penicylaminÄ™ z TETA-4HCl. Podczas badania opracowano innowacyjny test do pomiaru miedzi niezwiÄ…zanej z ceruloplazminÄ… (NCC), wolnej i potencjalnie toksycznej puli miedzi we krwi. Na podstawie tego pomiaru NCC u pacjentĂłw otrzymujÄ…cych wczeĹ›niej penicylaminÄ™ podtrzymujÄ…cÄ… stwierdzono, ĹĽe TETA-4HCl nie jest gorszy od penicylaminy w pierwszorzÄ™dowym punkcie koĹ„cowym badania (24 tygodnie), z tÄ… samÄ… obserwacjÄ… pod koniec fazy przedĹ‚uĹĽenia badania (rok od randomizacji).

ĹĽrĂłdĹ‚o: https://finance.yahoo.com/news/orphalan-announces-us-commercial-launch-110000542.html?guccounter=1