Najnowsze doniesienia naukowe dotyczące choroby Wilsona

29.12.2022

NAJNOWSZE REKOMENDACJE AASLD LECZENIA CHOROBY WILSONA

O skutecznej walce z miedzią


W listopadzie br. w Waszyngtonie odbył się jeden z najważniejszych kongresów medycznych poświęconych chorobom wątroby The Liver Meeting AASLD (AASLD - The American Association for the Study of Liver Diseases). To kilkudniowe spotkanie zgromadziło zarówno klinicystów, jak i naukowców z całego świata w celu wymiany informacji na temat najnowszych badań, przedstawienia nowych osiągnięć w leczeniu i transplantacji wątroby. Spektrum omawianych tematów obejmowało zarówno najczęściej występujące schorzenia wątroby, jak i te rzadko spotykane, m.in. chorobę Wilsona- rzadką chorobę, na którą zapadalność na świecie wynosi 1 na 30 000 osób.

Choroba Wilsona jest genetycznie uwarunkowanym, dziedziczonym zaburzeniem metabolizmu miedzi. Wywołana jest mutacjami w genie ATP7B kodującym enzym odpowiedzialny za transport miedzi do żółci. Defekt wywołany chorobą Wilsona prowadzi do toksycznego gromadzenia miedzi w wątrobie, ośrodkowym układzie nerwowym, rogówce i innych narządach. Może to prowadzić do poważnych chorób hepatologicznych takich jak zapalenie, marskość lub niewydolność wątroby, objawów neurologicznych takich jak zaburzenia ruchowe, sztywność mięśni, niekontrolowane drżenie, zaburzenia mowy, jak również zmian psychicznych – zmiany osobowości, depresji, drażliwość czy choroby afektywnej dwubiegunowej.

Leczenie choroby Wilsona polega na wspomaganiu wydalania miedzi z organizmu (tzw. lekami chelatującymi – d-penicylaminą lub trientyną) lub na ograniczaniu wchłaniania miedzi z przewodu pokarmowego (preparatem zawierającym cynk). W zależności od zaawansowania choroby i występujących objawów lekarz dobiera odpowiednią terapię. Efekty leczenia w dużym stopniu zależą od tego czy pacjent przestrzega zaleceń lekarza. W Polsce są dostępne leki refundowane: d-penicylamina i trientyna (trientyna refundowana w ramach programu lekowego) oraz nierefundowany cynk (siarczan cynku).

Przed kongresem, AASLD udostępniło najnowsze wytyczne diagnostyczne i terapeutyczne dla tej choroby (https://doi.org/10.1002/hep.32805). Nie działa To bardzo ważna informacja dla lekarzy i ich pacjentów dotkniętych chorobą Wilsona, ponieważ wskazówki dotyczące diagnostyki i postępowania w tym schorzeniu oparto o dowody naukowe. Autorzy tych wytycznych podkreślają, że nie są to sztywne zalecenia, ale wskazówki oparte na danych z badań klinicznych i piśmiennictwa medycznego. Za kluczowe uznaje się możliwości dostosowania wskazówek klinicznych do potrzeb poszczególnych pacjentów, co daje możliwość indywidualizacji leczenia.

Amerykańscy lekarze zajmujący się chorobą Wilsona mają do dyspozycji podobne narzędzia diagnostyczne i leki, jak specjaliści w Europie, Różnica polega przede wszystkim na możliwościach stosowania tych leków, co wynika z odmiennych wskazań refundacyjnych. Przykładowo w USA trientyna może być lekiem pierwszego rzutu na równi z dpenicylaminą – ponieważ oba leki mają właściwości chelatujące. Co ciekawe rekomendowane w USA metody diagnostyczne oraz zalecane terapie są dostępne także w Polsce, z zastrzeżeniem, że w Polsce leki mogą mieć inne wskazania zgodne z rejestracją Europejskiej Agencji Leków.

Wiele miejsca poświęcono monitorowaniu leczenia i ocenie jego skuteczności, w zależności od stosowanej terapii i współpracy pacjenta. Ta cenna wiedza wydaje się być szczególnie pomocna, ponieważ powszechnie wiadomo, że nawet 40% pacjentów nie stosuje się do zaleceń lekarzy, przerywają leczenie, narażając się na poważne, a nawet śmiertelne konsekwencje.

Postawienie trafnej diagnozy i wybór odpowiednich metod leczenia pacjentów z przewlekłymi chorobami wątroby pozostaje wyzwaniem dla lekarzy, a oparcie działań na najnowszych doniesieniach, bazujących na dowodach naukowych może pozytywnie wpłynąć na ich decyzje oraz istotnie poprawić efekty terapeutyczne. Amerykańskie zalecenia mogą wyznaczać kierunek nie tylko diagnostyczny, ale i terapeutyczny na przyszłość. W najbliższym czasie można również oczekiwać aktualizacji wytycznych Europejskiego Stowarzyszenia Badań nad Wątrobą (European Association for the Study of the Liver).

Jak podkreśla prof. dr hab. n. med. Marek Hartleb, kierownik Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, prezes Polskiego Towarzystwa Gastroenterlogii - Choroba Wilsona bywa diagnostycznym dylematem, stąd opóźnienia w jej wykrywaniu determinujące gorsze wyniki leczenia są istotnym ptroblemem. Chorobę Wilsona można łatwo zakwalifikować błędnie do metabolicznego stłuszczenia wątroby, dotyczącego ¼ naszego społeczeństwa. Ponadto ostatnie lata wskazują, że prawidłowe stężenie osoczowe ceruloplazminy i dojrzały wiek pacjenta nie mogą być kryteriami wykluczającymi tę chorobę. Ze względu na całą gamę objawów neurologiczno-psychiatrycznych i skłonność do niedokrwistości hemolitycznych świadomość choroby Wilsona musi wykraczać daleko poza specjalistów zajmujących się schorzeniami wątroby .

 

Źródło:

AASLD The Liver Meeting 4-8 Nov 2022

https://doi.org/10.1002/hep.32805

 

 

28 kwietnia 2023 r

Stowarzyszenie Chorób Wilsona (WDA) z rozczarowaniem informuje, że firma Alexion, firma AstraZeneca Rare Disease, postanowiła zakończyć swój program ALXN1840. Firma Alexion prowadziła rygorystyczne badania naukowe, starając się opracować nową terapię dla pacjentów z chorobą Wilsona (ChW). Niestety, dodatkowe badania przeprowadzone w celu potwierdzenia mechanizmu działania ALXN1840 nie osiągnęły swoich punktów końcowych i nie widzą drogi do uzyskania zgody Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) lub Europejskiej Agencji Leków (EMA).

„Chcielibyśmy podziękować za ogromny wkład rodzin, które wzięły udział w tych badaniach, a także szerszej społeczności WD za ich współpracę. Bez takiego poświęcenia postępy w znaczących badaniach nie byłyby możliwe” — powiedziała Wendy Erler, wiceprezes ds. doświadczeń pacjentów w firmie Alexion. „Zdajemy sobie sprawę, że jest to strasznie rozczarowująca wiadomość dla całej społeczności WD i nie jest to wynik, na jaki liczyliśmy”.

Firma Alexion powiadomiła wszystkich badaczy prowadzących badania kliniczne o decyzji i przekazała wskazówki dotyczące dalszych kroków. Po odstawieniu ALXN1840 lekarz prowadzący omówi z każdym pacjentem dalszy plan leczenia, w tym przejście na leki o odpowiednim standardzie. Zmiana leku będzie dostosowana indywidualnie do każdego pacjenta na podstawie oceny klinicznej lekarza prowadzącego.

„Wiemy, że wielu oprócz nas samych będzie rozczarowanych tym rozwojem sytuacji i szybkością ogłoszenia” — powiedział dr Michael Schilsky, badacz badania, Yale School and Medicine oraz przewodniczący Medycznego Komitetu Doradczego WDA. „Proszę zapewnić, że dołożymy wszelkich starań, aby zapewnić każdemu pacjentowi odpowiednią opiekę w tym okresie przejściowym”.

Chociaż efekt końcowy może być rozczarowujący, jest powód do nadziei. Dane medyczne zebrane z tych badań mogą być ogólnie pomocne w lepszym zrozumieniu ChW i metabolizmu miedzi. Pogłębiło to również zrozumienie wyzwań związanych z prowadzeniem badań klinicznych dla firmy WD.

„W naszej opinii wielu pacjentów odniosło korzyści z badanego leczenia” — powiedział dr Schilsky — „i być może jest to nasze największe rozczarowanie, że nie udało nam się bezpiecznie ominąć przeszkód regulacyjnych”.

WDA pragnie podziękować badaczom badań klinicznych i pacjentom, którzy brali udział w badaniach ALXN1840, za poświęcony czas i wysiłek, który przyczynili się do lepszego zrozumienia tej rzadkiej, genetycznej choroby wątroby. Postępy w leczeniu i lepsza opieka w WD nie mogą być dokonane bez oddanych lekarzy i pacjentów-wolontariuszy oraz zaangażowania, które jest potrzebne, aby nowe próby terapii zakończyły się sukcesem.

  • Cuvrior ™ jest teraz dostępny w USA do leczenia dorosłych pacjentów ze stabilną chorobą Wilsona, którzy nie mają miedzi i tolerują penicylaminę

— Podawanie doustne zapewnia elastyczność dawkowania i przenośność

Paryż, Francja, 20 kwietnia 2023 r . – Orphalan SA („Orphalan” lub „Firma”), międzynarodowa firma zajmująca się opracowywaniem i komercjalizacją leków sierocych, ogłasza dziś wprowadzenie na rynek amerykański Cuvrior™, nowego tetrachlorowodorku trientyny (TETA- 4HCl). Cuvrior™ jest teraz dostępny do leczenia dorosłych pacjentów ze stabilną chorobą Wilsona, którzy nie mają miedzi i tolerują D-penicylaminę.

Cuvrior™ został zatwierdzony przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) i otrzymał w kwietniu 2022 r. wyłączność leku sierocego (ODE) dla tej grupy pacjentów. Lekarze mogą teraz omawiać dostępność Cuvrior™ jako opcji leczenia ze swoimi pacjentami i uzyskać dostęp do ważnych informacji na temat przepisywania Cuvrior™.

W porównaniu ze standardową opieką, Cuvrior™ ułatwia precyzyjne dawkowanie, dostarczając małą, podzieloną tabletkę w blistrze. Ponadto jego stabilność w temperaturze pokojowej eliminuje potrzebę chłodzenia, co czyni go bardziej praktycznym rozwiązaniem dla pacjentów prowadzących aktywny tryb życia.

Choroba Wilsona jest rzadkim dziedzicznym zaburzeniem transportu miedzi, dotykającym głównie wątrobę i mózg. Od 2019 roku firma Orphalan wprowadziła na rynek europejski produkt w postaci tetrachlorowodorku trientyny pod nazwą Cuprior® i około 1000 pacjentów z chorobą Wilsona otrzymało leczenie, z pozytywnym wynikiem w zakresie bezpieczeństwa i skuteczności.

Cuvrior™ został zatwierdzony przez FDA na podstawie danych z badania fazy III CHELATE firmy, pierwszego prospektywnego randomizowanego badania porównującego penicylaminę z TETA-4HCl. Podczas badania opracowano innowacyjny test do pomiaru miedzi niezwiązanej z ceruloplazminą (NCC), wolnej i potencjalnie toksycznej puli miedzi we krwi. Na podstawie tego pomiaru NCC u pacjentów otrzymujących wcześniej penicylaminę podtrzymującą stwierdzono, że TETA-4HCl nie jest gorszy od penicylaminy w pierwszorzędowym punkcie końcowym badania (24 tygodnie), z tą samą obserwacją pod koniec fazy przedłużenia badania (rok od randomizacji).

żródło: https://finance.yahoo.com/news/orphalan-announces-us-commercial-launch-110000542.html?guccounter=1